Poppenhuis van Sara Rothé anno 1743 in Frans Hals Museum te Haarlem

In 1743 kocht Sara Rothé drie poppenhuizen met inventaris op een veiling te Amsterdam

Deze werden omgebouwd tot twee verbeterde poppenhuizen

Eén staat in dit museum, het andere is te zien in het Haags Gemeentemuseum

Een poppenhuis was in de 18de eeuw geen speelgoed maar een soort etalage, een kijkkast, een miniatuurmuseum waarmee de eigenaar of eigenaresse kon pronken

De hobby van het poppenhuis sloot aan bij de verzameltraditie van de 17de eeuw, waarbij kunst en rariteiten (zeldzaamheden) werden tentoongesteld in een rariteitenkabinet

Dit poppenhuis (alles zo echt mogelijk in schaal 1:10) was een dure liefhebberij

Hoe duur het was is bekend omdat Sara Rothé alle kosten keurig bijhield in haar notitieboekjes

Dankzij die boekjes was na te gaan waar Sara de miniatuurvoorwerpen bestelde

Het interieur van het poppenhuis gunt de hedendaagse bezoeker een kijkje in een huis van een 18de-eeuws welvarend gezin

De dokterskamer in het poppenhuis

In een van de notitieboekjes noemt Sara Rothé deze kamer, de kamer van Astrologus Ludeman. J.C. Ludeman (±1683-1757) was een berucht kwakzalver en astroloog, die in Amsterdam een winstgevende dokterspraktijk had

Het is onwaarschijnlijk dat deze dokterskamer een miniatuurkopie is van die van Ludeman

Het is zelfs onzeker of Sara hem ooit heeft bezocht

Misschien heeft ze de kamer in het poppenhuis voor de grap naar Ludeman genoemd

In de achterwand van de kamer is een alkoof met schuifdeuren

Hierin staan apothekersflesjes, potten en een spiegelkabinet met boeken

Dit typisch 18de-eeuws kabinet is van blik, maar zo geschilderd dat het van hout lijkt en de boeken zijn echt te lezen

Er bevindt zich één medisch boekje tussen dat 21 recepten bevat

Naast de doktersinstrumenten, zoals een zilveren weegschaal en twee urinalen in rieten mandjes, zijn er symbolen die naar het medische beroep verwijzen

Een schedel van bergkristal boven de tafel en schilderijen aan de wand met zinnebeeldige voorstellingen van het beroep van dokter en geleerde

De keuken

De muren van de keuken in het poppenhuis zijn met (geschilderde) witte tegels betegeld tot aan de balkenzolder

In de achterwand is een porselein- en tinkast ingebouwd

Links van de tinkast is de `pottekas’, rechts het schuur- en vaathok

Beide bevatten spiegelramen die een binnenplaats suggereren

Voor het vaathok staan klompen die buitenshuis gebruikt werden en binnen werden verruild voor vilten muilen

In het aanrecht staat het serviesgoed

In de gootsteen ligt op de tobbe een `gatebetiel’ (vergiet)

Water voor het schrobben pompte men op uit de gracht en kwam uit de twee grote kranen

Via de kleine kraan kon men water voor consumptie aftappen uit een reservoir dat onderin de gootsteen was geplaatst

Dit water werd gebruikt bij het koken maar water werd zelden gedronken

De twee koperen fornuizen aan weerszijden van de vuurhaard zijn bijzonder omdat ze in het echt niet meer bestaan

De kat bespiedt een haantje in de mandkooi

Op tafel onder andere: een tabakspot, een inktstel en een triktrakspel

De geschilderde kamer van het poppenhuis

In deze kamer ontving men de gasten en maakte men muziek

In het midden staat de klavecimbel met bokkepoten, gemaakt naar de laatste mode

Op de wanden tussen de pilasters zijn Italiaanse landschappen geschilderd

Tussen de hoge ramen hangt een grote spiegel

De lakwerk-tafel, waarop een porseleinen theeservies staat, is ingelegd met parelmoer

Op een gueridon staat een kwispedoor (spuwbak voor pruimtabak)